W ogłoszeniach o sprzedaży aut, w prasie motoryzacyjnej często mowa jest o napędzie na cztery koła, i to w przypadku nie tylko aut terenowych. Napęd na cztery to pożądana cecha auta, poprawiająca właściwości jezdne, ale czasem dość paliwożerna. Rodzajów napędu kilka, każdy charakteryzują określone właściwości.

Rodzaje napędu na cztery koła są różne. Wyposażone w tego rodzaju napęd są zaś nie tylko auta terenowe. Taki rodzaj napędu posiadają również SUV-y, które nie potrzebują stałego napędu na cztery, który zwiększa zużycie paliwa, a jest niepotrzebny podczas normalnej eksploatacji auta w mieście czy na drogach publicznych. Napęd sprawdza się bardziej na bezdrożach, gdzie właściwości terenowe okazują się być bezcenne. Dlatego też producenci opanowali kilka systemów dołączania napędu drugiej osi, co pozwala załączyć napęd na cztery wówczas, gdy zachodzi taka potrzeba.

SUV-y rzadko wykorzystywane są do jazdy w terenie, niektóre nigdy w życiu nie zobaczyły nawet polnej drogi, jednak to na nich testuje się nowe rozwiązania, dotyczące napędu na cztery. Stosowano w nich początkowo sprzęgła wiskotyczne, mechanie dołączające napęd tylnej osi. Rozwój technologii i chęć ułatwienia użytkowania auta spowodowały, że zaczęto stosować sterowanie elektroniczne. Problematyczne jednak okazują opory, stawiane przez skomplikowane układy przeniesienia napędu. Podstawowym założeniem jest znalezienie takiego rozwiązania, które okaże się nie tylko skuteczne i trwałe, ale też oszczędne, gwarantujące niskie zużycie paliwa.W tej chwili najbardziej oszczędnym rozwiązaniem jest silnik elektryczny dołożony na tylnej osi, co daje napęd 4×4 na żądanie i jednocześnie niskie zużycie paliwa.

Najstarsze i najprostsze rozwiązanie, dotyczące dołączania napędu

Najstarsze i najprostsze rozwiązanie, dotyczące dołączania napędu to wielotarczowe sprzęgło wiskotyczne, zanurzone w oleju. Poślizg kół jednej z osi powoduje, że zanurzone w oleju płytki zaczynają się łączyć, przenosząc napęd na drugą oś. Później zaczęto stosować sprzęgło sterowane elektromagnesem, gdzie o przeniesieniu napędu i proporcji momentu obrotowego na każdej osi decydował komputer pokładowy. Na pewno rozwiązanie pozwalało na szybsze działanie napędu 4×4. Podobna zasada działania panuje w rozwiązaniu, w którym płytki łączone są silnikiem elektrycznym, czyli w systemie xDrive.

System xDrive dzieli siłę napędową między osie

System xDrive płynnie dzieli siłę napędową między oś przednią i tylną, potrafiąc niemal natychmiast rozpoznać potrzebę zmiany rozdziału siły napędowej i natychmiast reagować. Dynamiczne pokonywanie zakrętów z tym system pozwala płynnie przenieść na obie osie optymalną w danym momencie siłę napędową, co powoduje redukowanie nadsterowności i podsterowności, zmniejszając ryzyko poślizgu. System xDrive to również zwinne auto, co przydaje się na drogach utwardzonych. W momencie, gdy jedno z kół traci przyczepność, system natychmiast przenosi napęd na pozostałe koła, co przekłada się na bezpieczeństwo jazdy w trudnych warunkach, po śliskich nawierzchniach i na drogach utworzonych. Rozwiązania konstrukcyjne pozwalają na zachowanie niskiego środka ciężkości auta, przy jednoczesnym dużym prześwicie.

System Symmetrical AWD, jedno z ciekawszych rozwiązań

Kolejnym systemem stosowanym w SUV-ach jest Symmetrical AWD. Jest to symetryczny układ napędu na cztery koła z trzema mechanizmami różnicowymi. Wszystkie ruchome części układu napędowego po obu stronach auta są takie same, umieszczone w równych odstępach, a dokładnie w osi pojazdu zamocowane są skrzynia biegów oraz silnik typu bokser. Oznacza to niski środek ciężkości auta, a to z kolei pozwala wyważyć konstrukcję samochodu oraz uzyskać świetne właściwości jezdne. Napęd przekazywany jest stale do wszystkich kół. Minusem jest masa mechanizmów oraz opory, stawiane przez połączone i pracujące ze sobą ruchome elementy. Minusem tego napędu jest wysokie spalanie i drogie naprawy, ze względu na fakt, że skrzynia biegów i skrzynia przeniesienia napędów są zespolone w jeden, skomplikowany mechanizm.

Międzyosiowe sprzęgła Haldex rozdzielają napęd między osie

Międzyosiowe sprzęgła Haldex rozdzielają napęd między przednią i tylną oś. To rozwiązanie pozwalające używać w zależności od sytuacji napędu na przednią lub tylną oś, ale też z napędem na obie osie. Uzależnione to jest od stylu jazdy kierowcy oraz od warunków panujących na drodze. System elektroniczny sterujący napędem na bieżąco kontroluje warunki w jakich porusza się auto, analizując informacje płynące z czujników. Na autostradzie moment obrotowy przenoszony jest na przód, co obniża zużycie paliwa, a na drogach nieutwardzonych dołącza tylny napęd, w zależności od stopnia przyczepności poszczególnych kół. W sytuacjach ekstremalnych, gdy przednie koła nie mogą złapać przyczepności, cały napęd może zostać przeniesiony na tył. wszystko to odbywa się automatycznie.

Hybrydowy system E-Four z najnowszego modelu Toyoty RAV4

System E-Four, zastosowany w najnowszych modelach RAV4, to napęd hybrydowy, gdzie wszystkie cztery koła mogą być napędzane silnikami elektrycznymi, co pozwala na lepszą kontrolę trakcji oraz umożliwia holowanie przyczep o masie do 1650 kg. System E-Four poprawia właściwości jezdne, pomaga oszczędzać paliwo. Równocześnie, w porównaniu do tradycyjnych rozwiązań, to lekka i prosta konstrukcja, bez wału napędowego, skrzyni redukcyjnej, sprzęgieł czy międzyosiowych mechanizmów różnicowych.

Awarie aut z napędem na cztery koła

Auto z napędem 4×4, bez względu na zastosowany system napędu, może ulec awarii na drodze. Jak mówią pracownicy naszej firmy, podczas holowania auta wyposażonego w napęd na cztery koła, należy zachować ostrożność i koniecznie pamiętać o tym, aby odłączyć napęd jednej z osi. Pracownicy pomocy drogowej ostrzegają, że holowanie samochodu ze stałym napędem na obie osie lub z nieodłączną jedną osią, może doprowadzić do zniszczenia centralnej przekładni. Takie auto najlepiej przewozić na lawecie, wynajmować do przewozu pomoc drogową, która posiada na wyposażeniu wózki pomagające przy załadunku.